Kimlik Sorunu
Biz Kimiz?
Önceki yazımda deprem ile ilgili bir yazıdaki akıl yürütmedeki yanlışlığa dikkat çekerek şu tespiti yapmıştım: Kimlikten ziyade sorun işini iyi yapmamaktan kaynaklanmaktadır.”
Ben her ne kadar doğru akıl yürütmeden (mantıktan) söz etsem de ortada bir kimlik sorununun olduğu da bir gerçek. Kimlik bir bireyin 'ben kimim' ve 'ne olacağım' sorularına verdiği yanıtların tümü olarak ta tanımlanmakta. Türkiye nüfusunun 83 milyon olduğu dikkate alındığından “biz kimiz” sorusuna verilen cevapların hiç de bir merkeze odaklanmadığını gözlemlemek için sosyal bilim uzmanı olmaya gerek yok. Bir kimlik karmaşasından söz etmek mümkün.
Kimlik kargaşası
Kimlik kargaşası (İng. identity confusion), kimlik bunalımının uzun sürmesi sonucu bireyin düşünce, duygu, davranış ve tutumlarında kendine özgü bir yol çizememesidir. Kimlik bunalımı (İng. identity crisis) ise her insanın kendi kimlik duygusunu kazanırken ortaya çıkan bilinçli ya da bilinçsiz sorun, güçlük ve sürtüşmeler olarak açıklanmaktadır.
Bireyler yanında toplum olarak da kimlik kargaşası/krizi yaşadığımız düşüncesindeyim. Bunu mahalleye, caddeye, sokağa, okula, üniversiteye vs isim koyarken de yaşamaktayız. “…adresler şehrin KİMLİĞİNİ de gösteriyor.” Her ne kadar akıl yürütmedeki yanlışlığa dikkat çeksem de şu yer isimlerine bir göz atalım. (Not: Bu isimler saygın kimselerdir, başka bir anlam çıkartılmasın. Konu kimlik kargaşasına dikkat çekmektir).
İsimlendirme savaşı
…Bediüzzaman Bulvarı, Turgut Özal Bulvarı, Haydar Aliyev Bulvarı, İslam Kerimov Bulvarı, İsa Yusuf Alptekin Bulvarı, Şeyh Edebali Bulvarı, Aliya İzzetbegoviç Parkı, Abdülhamid Han Camii, Akif İnan Muhtarlığı, Esad Çoşan Camii, Süleyman Demirel İlkokulu, Necip Fazıl Kısakkürek Şehir Hastanesi, Necip Fazıl Kısakürek Kültür Merkezi, Muhsin Yazıoğlu Parkı, Abdurrahim Karakoç Ortaokulu, Rasim Özdenören İlkokukulu, Erdem Beyazıt Anadolu Lisesi, Cahit Zarifoğlu İlkokulu ve Nuri Pakdil Ortaokulu…
Bu listede hemen hemen 20 ismin bulunmaktadır. Bunlardan 4 tanesi bu il ile ilişkili olup bunlarından yaşamları başka şehirlerde geçmiştir. Yani bu ilimizle illiyet bağları 1-2’si hariç tartışmalıdır.
Kendimize deprem bölgesi değil de Ankara da mahalle, cadde, bina vs isimlerini konu edinsek! Birkaç örnek: Nazım Hikmet Kültür Merkezi, İsmet İnönü Bulvarı, İsmet İnönü Parkı, Erdal İnönü Yüzme Havuzu, Uğur Mumcu Parkı, Uğur Mumcu Sokak, Zülfü Livaneli Kültür Merkezi Abdullah Cevdet, Ziya Gökalp Caddesi, Tunalı Hilmi Caddesi…
Nasıl olmalı?
Benim, saygın bir fizik profesörünün isminin yüzme havuzuna; önemli bir şairin hastaneye verilmesi gibi örnekler ilgincime gitti. Bu kişilerin isimlerin tekrara düşmeden ilgi alanları ile ilgili yerlere verilmesinde sorun yok. Ama yüzme ile ilgili nasıl bir katkı yaptığı bir türlü anlaşılamayacak olduğundan, genç nesillere örnek olsun anlamında veya milli kimliğe nasıl bir katkı sağlayacağı tartışılmalıdır.
Anlaşılıyor ki genel ve yerel yönetimlerde söz sahibi olanlar dünya görüşlerine göre kendilerine yakın gördükleri kişilerin adları ile -çokta özen göstermeden- mekân isimlendirmesi yapmaktalar.
İsimlerin birçoğu ‘yakın zamanda’ yaşamış ve bir dünya görüşü ile tanınmakta. Uzak geçmişte çığır açmış birinin ismi verilse hep ideolojik taraf olmaz hem de milli birliğe daha fazla katkı sağlayabilir.
Milli kimlik
Kimlik, insanların kim olduklarıyla ve toplumsal dünyayla ilgili olarak iletişim ve dil aracılığıyla kurdukları düşünceler bütünü olarak da tanımlanmaktadır.
Bu son tanımda “iletişim” önemli bir kavramdır. Birbirimizle bir olacak, diri olacak tarzda iletişim kurmalıyız. İsimlendirmeler, abartmandan ve uzmanlıklarını dikkate alarak yapılmalı; bu isimlerin tüm ulusumuzun ortak değerleri olmasını sağlayacak bir iletişim dili kullanılmalıdır. Böylece “milli kimliğimiz” daha sağlam ve kapsayıcı olabilir. Millî kimlik, (millî hüviyet) bir milletin kendine özgü düşünüş ve yaşayış biçimi, dil, töre ve gelenekleri, toplumsal değer yargıları ve kuralları ile oluşan özellikler bütünüdür.
Başta insan sevgisi olmak üzere derin bir sevgi ile kalbimizi doldurmak zorundayız.
Sahi “ben kim” olduğumu biliyorum “siz kim” olduğunuzu biliyor musunuz?
Son söz: Ben sende, sen bende buluşursak insan oluruz.