Peygamberimiz ve Şahsiyet İnşaası

Gökmen CAN

PEYGAMBERİMİZ VE ŞAHSİYET İNŞASI
Değerli dostlar,
Bir yılı daha geride bırakıp yine bir “Mevlid Kandili Haftasına” ulaşmış durumdayız. Diyanet İşleri Başkanlığımızın bu yıl ki Mevlid Kandili Haftası teması “Peygamberimiz ve Şahsiyet İnşası” olduğunu vurgulayarak yazımıza başlamak istiyorum. Güzel ülkemin dört bir yanında mübarek Mevlid Kandili Haftası'nda, sevgili Peygamberimizin kutlu doğumunu anarken, onun hayatından alacağımız derslerle ruhumuzu ıslah, şahsiyetimizi inşa etmenin önemini bir kez daha idrak edebilme fırsatını yakalamaya gayret edelim. O ki, alemlere rahmet olarak gönderilen, insanlığa rehberlik eden ve her yönüyle örnek alınması gereken bir şahsiyetti. Bugün, Onun hayatından tüm dünyaya yansıyan ahlak ve karakter esaslarını anlayıp, kendi yaşamımıza aktarmak, kişiliğimizi inşa etmek açısından büyük bir fırsattır. 
Peygamber Efendimizin hayatı, bizler için sadece dini değerler değil, ayrıca sağlam bir şahsiyetin nasıl inşa edileceğini de göstermektedir. O, sadece bir peygamber değil, aynı zamanda eşsiz bir lider, iyi bir aile reisi, sadık bir arkadaş ve elinden ve dilinden hep güzelliklerin zuhur ettiği komşu, ihtiyacı olanlar için eşsiz şefkate sahip bir iyilik pınarıydı. O ki herkese karşı adaletli, merhametli ve hoşgörülü bir tutum sergilerken, insan ilişkilerinde sevgi ve saygının, toplumsal düzende de adaletin ve kardeşliğin varlığının en büyük göstergesi ve numunesiydi.

Peygamber Efendimizin 63 yıllık hayatının her adımı ve her bir anı, insanın yapması ve sahip olmak istediği değerlerin zirvesini yansıtmaktadır. Şahsiyet dediğimiz şey; doğruluk, güvenilirlik, hilm, sabır, fazilet, basiret, himmet ve merhamet gibi kilometre taşlarından ya da temel değerlerden oluşmaktadır. Peygamber Efendimiz, hayatı boyunca her türlü zorluk ve sıkıntıya rağmen saydığımız bu erdemlerden asla taviz vermemiş, çağlar üstü bir kişilik örneği sergilemiştir. Onu görmeden Ona iman eden bizler de onun bu üstün ahlakını ve karakterini kendi hayatlarımıza yansıttığımız ölçüde gerçek bir şahsiyet inşasına katkı sağlayabiliriz.

Onun hayatı çağlar üstü şahsiyetidir.
Onun şahsiyet inşasındaki, en temel sahipliği ise imanı ve ibadet bilincidir. İman, insanın iç dünyasını aydınlatan, ona bir yol haritası sunan en kıymetli hazinedir. Allah’ın kullarına ikramda ve ihsanda bulunduğu en büyük nimettir. İbadetler ise imanla birleşerek insanın hayatını koruma altına almasını sağlayan bir rehberdir. Peygamber Efendimiz, ibadetlerine son derece bağlı, Allah’a olan kulluğundaki her anında samimiyetini ve ihlasını gösteren bir mümin olarak bizlere örnek olmuştur.

Peygamber Efendimizin hayatı, İslam’ın ve imani esasların yayılması kadar, bireylerin ve toplumların ahlaki ve manevi gelişiminde de öncülük etmektedir. Şahsiyet inşası, yani bireyin karakterini ve kimliğini oluşturması, İslam’ın en temel unsurlarından biri olarak ön plana çıkar. Peygamber Efendimizin insanlara örnek olan kişiliği, yalnızca dini bir lider olarak değil, aynı zamanda toplumsal bir rehber olarak da algılanmalıdır. 

Şahsiyet İnşasında Peygamberimiz.
Peygamberimizin ahlaki ve insani değerleri

Onun şahsiyet inşasında model alınmasını sağlar. Kur’an-ı Kerim’de Peygamber Efendimiz için "Sen elbette yüce bir ahlâk üzeresin" (Kalem, 68:4) buyrulması, onun karakterini yüceltir ve insanlar için ideal bir şahsiyet örneği sunar. Peygamberimizin dürüstlüğü, güvenilirliği, sabrı ve adaleti gibi erdemler, bireylerin kendilerini geliştirmeleri ve toplum içinde sağlam bir karakter oluşturmaları açısından önemlidir.

Bireysel Şahsiyet İnşası 
Peygamber Efendimiz, bugünkü deyişle kişisel gelişim ve ahlaki terbiyeyi ön plana çıkaran bir yaşam tarzı sergilemiştir. Şahsiyet inşasında en önemli unsurlardan biri, bireyin kendi nefsiyle mücadele etmesidir. O Yüce Peygamber, insanlara sürekli olarak nefis terbiyesi üzerinde durmayı öğütlemiş, bunu da “cihad-ı ekber” (büyük cihad) kavramını vurgulamıştır. Nefisle olan mücadeleyi kazanan birey, kötü alışkanlıklar ve bencil davranışlardan sıyrılıp, iyilik, doğruluk, dürüstlük, sabırlı olma ve hoşgörülü olmak gibi erdemlere bezenir.

Toplumsal Şahsiyet İnşası 
Bireylerin oluşturduğu bir toplumun niteliği, o toplumdaki üyelerinin karakterleriyle de doğrudan ilişkilidir. Peygamberimizin tebliği sıfatı, aslında bir bakıma toplumların da ahlaki olarak inşa edilmesini hedeflemiştir. Hicretle birlikte Medine toplumu, Peygamberimizin yol göstericiliğiyle toplumsal ahlak ve düzenin nasıl sağlanabileceğinin en önemli örneklerinden birini göstermişlerdir.

Şahsiyetin İletişim ve Üslup Temelleri
O Yüce Peygamber, insanlarla iletişimde toplumsal ve bireysel şahsiyet inşası açısından eşsiz bir örnektir. Onun kullandığı dil, yaklaşım tarzı, insanlara karşı muameleleri nezaket ve anlayışla dopdoluydu. Muhatabını rencide etmeden, güzel bir üslupla, doğruyu ve güzeli öğretmeye çalışmıştır. İnsanlara tebliğ metodunda üslubu, kırıcı olmaktan uzak, teşvik edici ve yapıcı olmuştur. Bu özellik, iletişimin gücünü ve üslubun, şahsiyet inşasında nasıl etkili bir araç olabileceğini gösterir. Maalesef günümüzde kendilerini “mübelliğ” diye pazarlayan kimseler baktığımızda O Yüce Peygamberi sadece anlatıyor lakin yaşantısıyla O Yüce insanın fersah fersah uzaklarında konumlanmaktadırlar.
Nihayetinde değerli dostlar, Peygamber Efendimiz, bireysel ve toplumsal düzlemde güçlü bir şahsiyet inşası sağlayarak “çağlar üstü mesajı” kesintiye uğramadan/uğratılamadan vermeye programlamış gibi bir hayat idame ettirmiştir. Onun yolundan yürüyenler, sağlam bir karakter inşa ederek hem kendi hayatlarını hem de içinde bulundukları toplumu daha huzurlu kılarak “mukallid” olduklarını sergileyebilirler. Allah, biz Muhammed Ümmetini özü, sözü ve davranışlarıyla kemale erenlerden eylesin. Şahsiyetlerimizi Yüce Rehberimizi örnek alarak sağlamlaştırmayı kısmet eylesin.
Kalın sağlıcakla…

Gökmen CAN
Eğitimci Sosyolog