Nefs ve Şeytan

Ahmet Özkan

NEFS VE ŞEYTAN

توق نفسك لا تأمن غواءلها
فالنفس أخبث من سبعين شيطان
Tevekka nefseke lê te'men ğavâilahe,
fennefsü ahbesü min seb'îyne şeytânin.

(Ey insanoğlu)! nefsinden(özellikle terbiye görmemiş hâm, acemi,kaba, tecrübesiz, kötülüğü emreden nefsinden)sakın,ona karşı tedbirli,temkinli ve tetikte ol,onun öldürücü darbelerinden,tuzak ve hilelerinde emin olma,zira nefs(nefis) yetmiş şeytandan daha kötü ve tehlikelidir.

Bütün günahların, tüm gafletin, bütün sakıncalı şehvetlerin ve şübhelerin kaynağı, kişinin kendi nefsinden razı olmasında yatmaktadır.

وعين الرضا عن كل عيب كليلة
Ve aynurrıza an külli aybin keliletun.
Rıza ile bakan göz kusur görme konusunda kördür.
Kendi nefsinden razı olan bir kimse onun kusurunu göremez, durum böyle olunca kendini beyenen,ben kolay kolay hata yapmam diyen,bu sözü babam bile bana diyemez diyene,hiç kimse bana şu hatan var diyemez diyene ne diyebilirsiniz,nefsinden razı olunca,zerre kadar hatasını görmüyor ki, büyük hatalarını görsün.

Bütün tâat ve yakazanın, iffetin ve faziletin kaynağı da kişinin kendi nefsinden razı olmamasında yatıyor, niçin? Çünkü:
ولكن عين السخط تبدى المساويا
Velakinne aynessuhti tubdil mesaviye.
Fakat razı olmayan ve araştırıcı olan göz çirkinlikleri ortaya çıkarır.

Araştıran ve eleştiren göz yanlışları, ayıpları görüp ortaya çıkarıyor, dolayısıyla kendi nefsinden razı olmayan kişi,nefsinin hatalarını kendi nefsinin yüzüne çarptığı gibi, başkalarının yapıcı ve haklı eleştirilerini hemen olmasa bile bir müddet sonra kabul ediyor ve nasihat edene belki teşekkür ediyor.
" Yine de ben nefsimi temize çıkarmıyorum çünkü nefis Rabbimin acıyıp koruması dışında dâima kötülüğü emreder" 
Yusuf suresi :53. Ayet.

Şöyle de demişler; samimi olarak nefsine yüklenen,hücum eden, eleştiren bilgisiz birisi ile arkadaş olman, nefsin'in hatasını görmeyen ve kabullenmeyen bir bilenle arkadaş olmandan daha hayırlıdır, niçin? Nefsini beyenen âlimin ilmi nerde kaldı diye sormak lazım,bu ilim ona hiç mi işlemedi,nefsinden razı olmayan cahil'in de cehaleti ortadan kalkmış gibi zira ona ne dersen kabul ediyor, direnmiyor, diretmiyor,daha henüz karalanmamış bir yazı tahtası misalî istediğin faydalı bilgileri ona yaz yazabildiğin kadar.
Not: İlim çok şereflidir, cehalet de övülmez elbette,ama nefsin ahvali ile ilgili olunca durum budur.

Bu ümmetin, bilim diye filim çevirenlerden, bazı ünvan sahibi kimselerden neler çektiğini, bunların nasıl fitneye sebeb olduklarını anlatmaya gerek yok sanırım.

Ey yüce Allahım! Bize faydalı olanı öğret, öğrendiklerimizden istifade etmeyi nasîb eyle,nefislerimizi ve ahvalimizi İslâh eyle,Âmîn